ਵਿਸ਼ਵ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ - 10 ਅਕਤੂਬਰ - ਗੋਬਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਢੀਂਡਸਾ

ਕਈ ਵਾਰ ਸਰੀਰਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲੋਕ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਸਥਿਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ। ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅੰਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਜਾਂ ਭੁਲੇਖੇ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸੰਘ (ਡਬਲਿਯੂ.ਐੱਫ਼.ਐੱਚ.ਐੱਮ.) ਨੇ 10 ਅਕਤੂਬਰ 1992 ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਹਰ ਸਾਲ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਮੰਤਵ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ 2018 ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ “ਨੌਜਵਾਨ ਲੋਕ ਅਤੇ ਬਦਲਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ“ ਹੈ।

ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਈ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੰਜ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 20 ਫੀਸਦੀ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਫਿਰ ਵੀ ਕੁੱਲ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਦੇਖਭਾਲ ਦੇ ਬਜਟ ਦਾ ਕੇਵਲ 4 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਹੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਕਾਰਨ 8 ਲੱਖ ਲੋਕ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 78 ਫੀਸਦੀ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ ਘੱਟ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੀ ਆਮਦਨੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 15 ਤੋਂ 29 ਸਾਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ ਮੌਤ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਹਰ 10 ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਹਿੰਸਾ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ੋਰ ਲੜਕੀ ਮਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 83 ਫੀਸਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਧਮਕੀ ਜਾਂ ਧਮਕਾਉਣ ਦਾ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਆਤਮ ਸਨਮਾਨ ਤੇ ਨਕਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

ਮਾਨਸਿਕ ਅਸੰਤੁਲਨ ਪਿੱਛੇ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰੰਤੂ ਮਾਨਸਿਕ ਅਸੰਤੁਲਨ ਜਾਂ ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਰਹਿੰਦੇ ਯੋਗ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਦੇਖਰੇਖ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਾਂਗ ਸਾਧਾਰਣ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਅ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਗੋਬਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਢੀਂਡਸਾ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ. ਬਰੜ੍ਹਵਾਲ ਲੰਮਾ ਪੱਤੀ
ਤਹਿਸੀਲ – ਧੂਰੀ (ਸੰਗਰੂਰ)
ਈਮੇਲ bardwal.gobinder@gmail.com

08 Oct. 2018